Tijdens de European Mobility Week (16 t/m 22 september) staat duurzaam vervoer centraal. Veel steden in binnen- en buitenland organiseren bijvoorbeeld een autovrije dag en introduceren duurzame oplossingen, zoals hubs voor deelvervoer. Hoe draagt de Hogeschool van Amsterdam (HvA) bij aan dit onderwerp? Susanne Balm, onderzoeker bij het lectoraat City Logistiek, legt het uit aan de hand van het thema van de European Mobility Week: better connections.
Bron: HvA.nl.
Door economische groei en de bouw van duizenden nieuwe woningen staat de ruimte in steden momenteel flink onder druk. Er zijn steeds meer personen, goederen en informatiestromen om te verplaatsen, terwijl de bestaande infrastructuur niet mee groeit. ‘Als we niets veranderen, komt de bereikbaarheid van grote steden verder in de knel’, zegt Balm. ‘Ook het terugdringen van CO2-uitstoot, luchtvervuiling en geluidsoverlast vraagt om duurzame oplossingen voor vervoer en logistiek.’
Bij stadslogistieke oplossingen draait het onder meer om verbindingen met de binnenstad. Hoe zorg je dat drukke, compacte stadscentra goed bereikbaar blijven? ‘Neem bijvoorbeeld het Universiteitskwartier in Amsterdam’, zegt Balm. ‘De campus ligt in het Wallengebied, waar het met veel horeca, winkels, voetgangers, fietsers en bezoekers erg druk is. Bovendien zijn de bruggen en kades kwetsbaar. Hierdoor staan de leefbaarheid en bereikbaarheid in het gebied onder druk. Daarom onderzoeken we samen met de gemeente Amsterdam en Facility Services UvA-HvA hoe we de logistieke leveringen van en naar de universiteit het beste kunnen organiseren. Zodat er een leefbaar, goed functionerend en better connected Universiteitskwartier ontstaat.’
Better connections tussen vakgebieden
Volgens Balm is werken aan duurzaam vervoer zeker niet alleen een taak voor mobiliteitskundigen. Juist het verbinden van vakgebieden leidt tot succes, ziet zij. ‘Momenteel doen we bijvoorbeeld onderzoek naar hubs. Dit zijn verzamelplaatsen waar goederen worden gebundeld, waarna ze met uitstootvrij vervoer naar de eindontvanger worden gebracht. Ook bestaan er hubs voor duurzaam deelvervoer. Veel ondernemers zien kansen in het opzetten van hubs, maar dat kunnen ze niet alleen. Daarom doen we nu onderzoek naar businessmodellen waarbij ondernemers hun diensten gezamenlijk aanbieden. Om de haalbaarheid daarvan te toetsen is de samenwerking met collega’s met een bedrijfskundige achtergrond onmisbaar. Ook kijken we naar het (sturen van het) gedrag van gebruikers van hubs. Deze verbinding tussen stadslogistiek, ondernemerschap en gedragspsychologie vormt de kracht van dit onderzoek.’
Better connections van boer naar bord
In Nederland is er een groeiende wens om meer te eten uit de korte keten. Dat betekent een korte afstand in schakels of kilometers tussen producent en consument. ‘Overheden zien een korte afstand tussen producent en consument als een manier om het voedselsysteem te verduurzamen’, legt Balm uit. ‘Alleen blijkt het voor producenten, cateraars en inkopers niet makkelijk om de stap naar een kortere keten in de praktijk te zetten. Om hen hierbij te helpen, onderzoeken we welke obstakels in logistiek en besturing de opschaling van korte ketens in de weg staan, en welke oplossingen hiervoor zijn. Daarnaast bekijken we hoe we de consument beter kunnen informeren over de impact van eten uit de korte keten. Zo leidt een betere verbinding tussen boer, bord en alle schakels daartussenin hopelijk tot een duurzamer voedselsysteem.’
Better connections tussen onderwijs, onderzoek en praktijk
Als onderzoeker werkt Balm nauw samen met studenten. ‘Juist door hen als toekomstige professionals mee te nemen in maatschappelijke uitdagingen, zoals de behoefte aan duurzaam vervoer, bereid je ze voor op hun toekomstige werkveld.’ Voor een goede aansluiting bij datzelfde werkveld zoeken studenten en onderzoekers altijd de samenwerking met partners uit de praktijk: van bedrijven en overheid tot maatschappelijke organisaties.
‘De verbinding tussen onderwijs, onderzoek en praktijk vormt de kern van wat we doen’, vertelt Balm. ‘Samen werken we aan langlopende vraagstukken, zoals de ontwikkeling van het kantoorgebied rond station Sloterdijk in Amsterdam. Dit was altijd een plek waar mensen kwamen om te werken, maar inmiddels worden er honderden woningen gebouwd en wil de gemeente het kantoorgebied transformeren tot een stadswijk waar wonen en werken naast elkaar bestaan. Studenten krijgen de opdracht om, samen met onderzoekers, projectontwikkelaar en de gemeente, te bedenken hoe ze dat op een duurzame manier kunnen invullen.’
Meer weten over de projecten van de HvA?
- Logistiek Universiteitskwartier : in dit eenjarige project onderzoeken de HvA en UvA hoe ze logistieke stromen van en naar de universiteitsgebouwen kunnen organiseren voor een leefbaar en goed functionerend Universiteitskwartier.
- Duurzame buurtlogistiek : dit tweejarige project onderzoekt op buurtniveau hoe mkb-ondernemers hun stadslogistieke diensten rendabel en duurzaam kunnen aanbieden vanaf hubs. Het is een samenwerking tussen de HvA, de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en praktijkpartners.
- Ontketen de korte keten voor catering : in dit vierjarige project wordt onderzocht wat er nodig is om korte voedselketens in de catering op te schalen. De HvA werkt hiervoor samen met Aeres Hogeschool, de Technische Universiteit Eindhoven en diverse publieke en private partijen in de keten van boer tot bord.
Meer weten?
Neem contact op met projectleider City Logistiek Susanne Balm.
