Amsterdam heeft begin mei het Actieprogramma Schone Lucht gelanceerd om het verkeer per 2030 volledig uitstootvrij te maken. Het ambitieuze programma heeft veel stof doen opwaaien en riep binnen en buiten Amsterdam instemming en kritiek op. Zelfs de Tweede Kamer en het kabinet spraken zich er tegen uit. Welke vaart de het actieprogramma ook zal nemen, het is de spreekwoordelijke stip aan de horizon. Het biedt de gemeente houvast voor beleid en voor het nodige onderzoek naar mogelijkheden van slimmer en schoner verkeer in de stad. Het is daarnaast een dringend signaal voor logistieke partijen en daarom een must read; nu weten vergroot de kans ook morgen als bedrijf te overleven. Bovendien kunt u meepraten en uw visie op de plannen geven.
“Vieze lucht is ongezonde lucht” en daarom wil Amsterdam het verkeer in 2030 volledig uitstootvrij inrichten. Dat wil de stad realiseren door de bron aan te pakken, ofwel de vervuiler. Het autoverkeer is in het 50 pagina’s tellende actieprogramma de eerste bron van luchtvervuiling. “Minder ruimte voor voertuigen en kilometers in de stad, maar er blijft wel ruimte voor de noodzakelijke verkeersstromen in de stad als de bevoorrading van winkels”, zo belooft wethouder Sharon Dijksma die tekende voor het actieprogramma. Haar plannen hebben direct gevolgen voor de naar schatting 25.000 bestelwagens en 6.000 vrachtwagens die dagelijks Amsterdam in rijden.
Tijdlijn actieprogramma Schone lucht
Amsterdam wil in een strakke tijdlijn naar het einddoel in 2030 toewerken. Voor het beroepsverkeer betekent dit dat in 2020, 2022 en 2025 het aantal milieuzones vanuit het centrum steeds verder uitgebreid wordt (zie kaartje). “In de huidige milieuzones vracht, autobus, bestel en taxi is een aantal industriële gebieden uitgezonderd: Amstel Business park, 20 Uitstootvrij Amsterdam – Actieplan Schone Lucht Houthavens, Schinkel, Westpoort, Rai, Cruquius en Zeeburgereiland.” Inmiddels wordt in bijna al deze gebieden ook volop gewoond. Daarom zullen ze in de komende jaren dan ook worden meegenomen in het plaatje van de milieuzones, aldus de gemeente.
Logistieke hubs aan rand van de stad
Omdat er ook ruimte moet zijn voor noodzakelijke verkeersstromen, wil de gemeente de logistiek aan de rand van de stad faciliteren. Via de actieplannen Stedelijke logistiek en Smart Mobility zet de gemeente de komende jaren in op onder meer de inrichting van logistieke hubs aan de rand van de stad om vervuilers te weren.
“Bewoner, bezoeker of bedrijf: er is altijd een uitstootvrij alternatief”
Op de hubs worden steeds meer goederen overgeladen in elektrische voertuigen voor het vervoer de stad in. “De berijders (red: koplopers) worden voor de overstap geholpen met subsidies en privileges”, belooft Dijksma. Onderzoek moet uitwijzen welke regeling de meeste impact heeft op de luchtkwaliteit en hoe ongewenste effecten van regulerende maatregelen kunnen worden opgevangen, bijvoorbeeld via een sloop of vervangingsregeling. De gemeente wil voor eind 2019 een nieuw pakket van stimulerende maatregelen opstellen.
Privileges voor schoon rijden
Wie kiest voor ‘schoon’ wordt vaker beloond, belooft Dijksma: “Het privilegebeleid wordt uitgebreid met exclusieve laad- en losplekken voor emissievrije vracht- en bestelwagens en schone taxistandplaatsen. Met het rijk wordt gekeken naar de mogelijkheden voor differentiatie van parkeertarieven op basis van milieuklasse (uitstootvrij). Een voorstel hiervoor wordt de komende tijd uitgewerkt.”
Overleg met bedrijfsleven
Tot slot zijn er nog hotspots van vervuiling of ‘vervuilde routes’ waar de gemeente gebiedsgericht aan de slag wil gaan. Het gaat dan onder meer om de Stadhouderskade, Amsteldijk, Nassaukade en Overtoom. De routes moeten aantrekkelijker worden voor het uitstootvrij verkeer onder meer door “met ondernemersorganisaties te onderzoeken of logistieke stromen efficiënter en schoner georganiseerd kunnen worden en laad- en losplekken langs de routes in te richten voor elektrisch verkeer”.
Consultatieronde
Vanaf begin juni wil de gemeente Amsterdam in gesprek met bewoners, bedrijven en andere relevante partijen over de uitvoering van het actieprogramma. Dat gebeurt via een (extern) digitaal platform. “Er zijn drie digitale gesprekshuizen gepland: voor milieuzones (inclusief ontheffingen en subsidieregelingen), voor uitstootvrije gebieden en voor laadinfrastructuur. Centrale vraag is: gegeven de opgave en de luchtkwaliteitsdoelstelling, hoe richt de gemeente de maatregelen zo goed mogelijk in?, aldus het actieprogramma.
