Hoewel we nog volop in het oog van de coronastorm zitten en de economische vooruitzichten somber zijn, kijkt het bedrijfsleven ook vooruit. De presentatie van de Luchtvrachtmonitor 2018, die gepland stond voor deze week, ging daarom gewoon door. Niet fysiek, maar online. De monitor van branchevereniging ACN toont een redelijk positief beeld over 2018; de luchtvracht was verantwoordelijk voor meer directe en indirecte werkgelegenheid en 2,5 miljard euro toegevoegde waarde. Dat terwijl de sector in Amsterdam voor het tweede jaar te maken had met een gebrek aan slots.
Naast de cijfers over Amsterdam Airport Schiphol is in de nieuwe luchtvrachtmonitor voor het eerst ook Maastricht Airport meegenomen. Alleen op deze luchthavens wordt in ons land vracht afgehandeld waardoor de monitor nu een totaalbeeld biedt. De kritische waarnemer zal bij het zien van de cijfers over 2018 al snel denken: ‘Er is een voor en een na de coronacrisis’. Bij de huidige economische voorspellingen over de gevolgen van de pandemie lijken de nieuwe cijfers al achterhaald. Directeur Maarten van As van Air Cargo Netherlands (ACN) besloot daarom de koe direct bij de horens te vatten door de presentatie te beginnen met het C-woord. Volgens hem is het juist nu de tijd om over de toekomst van de sector na te denken. “Wij zijn met de full freighters al drie jaar bezig om het aantal slots op Schiphol uitgebreid te krijgen. Deze crisis onderstreept het belang ervan. Zo’n 50% van de vracht wordt tegenwoordig vervoerd in de belly van passagiersvliegtuigen. Dat percentage groeit al jaren en houdt sommige vliegroutes winstgevend.
Deze crisis onderstreept het belang van de luchtvracht
Maarten van As, ACN
Bellyvracht is dus belangrijk voor de netwerkkwaliteit van Schiphol. Maar we zien nu ook hoe kwetsbaar het is. Met de komst van het coronavirus, is de bellycapaciteit zo goed als volledig verdwenen. En we zien ook dat vitale goederen volop via de lucht nog wel ons land in komen. Medicijnen, medische hulpmiddelen en voeding landen nog Schiphol Airport dankzij de vrachtvervoerders. De vrachtvliegtuigen blijken juist nu heel belangrijk voor de economie en onze samenleving.”
Resultaten Luchtvrachtmonitor 2018
Tekst loopt door onder afbeelding
De nieuwe Luchtvrachtmonitor over 2018 – toen alles nog business as usual was – onderstreept dit. Hoewel het aantal slots op Schiphol sinds 2017 gestaag daalt, blijkt uit de nieuwe cijfers dat de luchtvrachtsector een grote toegevoegde waarde levert aan de economie. Zowel de directe en indirecte werkgelegenheid (+1355 op Schiphol) als de toegevoegde waarde (+0,18) toont een stijgende lijn, zelfs met lagere volumes en fors minder vliegbewegingen door de slotsschaarste (zie figuur 1).
Luchtvracht vergeleken met scheepvaart
Ook uit de vergelijking met de ports Amsterdam en Rotterdam, waarvoor de EUR jaarlijks de havenmonitor opstelt, blijkt dat de sector luchtvracht niet te verwaarlozen is. Hoewel Rotterdam een factor 10 hogere toegevoegde waarde neerzet met ruim 20,2 miljard, naderen de luchtvrachtcijfers met 2,52 miljard euro de cijfers van de haven van Amsterdam (toegevoegde waarde van 3,2 miljard).
Nieuw punt van aandacht: luchtvracht over de weg
Een aantal zaken is verder opvallend te noemen, vertelt onderzoeker Floris de Haan van de Erasmus Universiteit (zie figuur 2). Zo is het aantal direct werkzame personen in de opslag en dienstverlening fors toegenomen, naast die in het wegvervoer. De toegevoegde waarde van het wegvervoer steeg zelfs met 16%. Dit heeft een direct verband met de terugval in het aantal beschikbare slots op Schiphol en wijst richting een nieuw punt van aandacht voor politiek Den Haag. Maarten van As: “In de laatste twee jaar zien we een ongelooflijke hoeveelheid vrachtwagens rijden tussen andere luchthavens en Schiphol. Ook al zijn er onvoldoende slots, veel bedrijven vinden het toch belangrijk dat de vracht in Amsterdam wordt afgehandeld.”
De vracht die via de weg naar Schiphol komt, is niet zichtbaar in de Luchtvrachtmonitor, maar is volgens de regels wel onderdeel van het segment luchtvracht. De goederen worden over de weg vervoerd met airway bills, vertelt Van As na afloop van de presentatie. “Partijen vliegen naar Luik of Brussel bijvoorbeeld. Daar worden de goederen in vrachtwagens geladen en naar Schiphol gebracht waar de handelaar lost, inklaart en de lading weer Nederland instuurt.” Van As schat dat zo wekelijks honderden vrachtwagens van en naar Schiphol rijden. “In een vliegtuig passen wel veertig vrachtwagens. Dat allemaal de weg op, moet je niet willen. Het is niet duurzaam en het kan bovendien hele operaties in de war brengen.” ACN wil in de toekomst ook deze volumes mee laten tellen in de luchtvrachtmonitor.
Tekst loopt door onder afbeelding
Dip én groei binnen afzienbare tijd
Terug naar de actualiteit. Is er iets te zeggen over luchtvrachtbranche tegen het licht van de coronacrisis? Volgens Van As houdt de sector rekening met een flinke dip, binnen enkele dagen. “De productie valt overal in Europa stil. Maar direct daarna verwachten we een enorme groei. Hoe lang de dip en de groeiperiode gaan duren, daar kan ik niets over zeggen.” Maar de luchtvrachtsector lijkt nog steeds in de lift te zitten en verdient zeker de aandacht.”
Over de luchtvrachtmonitor
De Luchtvrachtmonitor wordt sinds 2019 jaarlijks opgesteld door Erasmus Universiteit Rotterdam in opdracht van ACN samen met SADC (namens Amsterdam Logistics Programma), Gemeente Haarlemmermeer en Royal Schiphol Group. Meten is weten en in het verleden was onduidelijk wat de toegevoegde waarde is van de luchtvrachtsector voor de Nederlandse economie en werkgelegenheid. De luchtvrachtmonitor is een instrument om én de ontwikkelingen in de sector te volgen én beleid te ontwikkelen dan wel te beïnvloeden. De monitor heeft in dat opzicht al zijn waarde bewezen; de cijfers en trends worden meegenomen in de nieuwe Luchtvaartnota van het ministerie van Infrastructuur.
Luchtvrachtmonitor 2018 downloaden?
Wilt u de luchtvrachtmonitor helemaal lezen. U kunt hem hier downloaden.
