amsterdam dark stores

Buurthub als motor voor leefbare wijken

Hogeschool van Amsterdam start een onderzoek naar multifunctionele buurthubs op de Amsterdamse Knowledge Mile

In steden komen steeds meer autoluwe en uitstootvrije gebieden. Dit heeft gevolgen voor de levering van goederen en diensten. Logistieke hubs bieden een oplossing. Vanaf deze plekken aan de rand van een stad of wijk worden goederen gebundeld en met elektrische voertuigen naar de plek van bestemming gebracht. Onderzoekers dachten een stap verder: wat betekenen zulke hubs voor de leefbaarheid van een wijk als je functies toevoegt en combineert? Samen met partners start de HvA met een onderzoek naar zulke multifunctionele buurthubs.

Een consortium van TNO, HvA, Gemeente Groningen, Bedrijvenvereniging WEST en Bedrijveninvesteringszone BIZ Knowledge Mile hebben succesvol onderzoeksfinanciering aangevraagd bij NWO. De partijen gaan een jaar lang onderzoek doen naar de meerwaarde, impact en ontwerpvoorwaarden van multifunctionele buurthubs in stedelijk gebied. Het project sluit aan op het grotere CILOLAB project  naar efficiënte stadslogistiek waar HvA in deelneemt (zie projectpagina ).

Een hub is een logistieke faciliteit waar goederen en transportmiddelen van één of meerdere leveranciers samenkomen voordat ze bij de eindontvanger terecht komen, met als doel om van vervoerswijze te wisselen, zendingen te (ont)bundelen en/of aanvullende diensten te leveren.

Multifunctionele hubs

In dit nieuwe Accelerator project “Neighborhood hubs for livable cities’’ staan multifunctionele buurthubs centraal. Het doel is om inzicht te krijgen in de meerwaarde en de impact van het ontkoppelen van stadslogistieke stromen in buurthubs. Er wordt onderzocht of diverse logistieke diensten (zoals afvalinzameling en pakketkluizen) op buurtniveau gecombineerd kunnen worden met e-deelvervoer en sociale functies. Het doel is bij te dragen aan het realiseren van zero emissie-vervoer, het beperken van de verkeersdruk, het verkleinen van de ruimtelijke footprint van stedelijk goederenvervoer en het verbeteren van de leefbaarheid in de buurt door waarde te creëren voor bewoners en ondernemers.

Aanpak onderzoek: case studies Amsterdam en Groningen

In het onderzoek staan twee cases centraal: een winkelgebied in Groningen en een stadsstraat in Amsterdam. Onderzoekers en studenten van de HvA richten zich op de casus in Amsterdam. Dit doen zij samen met de Bedrijveninvesteringszone Knowledge Mile en Bureau8080. Aan de hand van observaties, interviews en workshops wordt onderzocht wie de potentiële gebruikers van een buurthub zijn. Denk aan een horecaondernemer, culturele instelling, vastgoedeigenaar, logistiek dienstverlener, recyclebedrijf, bewoner en toerist.

Ook het businessmodel van buurthubs is onderwerp van het onderzoek en gaat over de waarde, doelgroepen, activiteiten, partners en middelen. Vervolgens worden de ontwerpvoorwaarden bepaald met aandacht voor de fysieke locatie en wordt een ontwikkelplan opgesteld. Door kennis uit te wisselen met de casus in Groningen, krijgen de betrokkenen inzicht wat er onder welke omstandigheden werkt en hoe buurthubs uitgerold kunnen worden in andere gebieden.

In het project is ruimte voor studenten van de opleidingen Logistiek, Bedrijfskunde, Built Environment (Mobiliteit) van de HvA om deelvragen op te pakken en zo onderzoeksvaardigheden te ontwikkelen in een multidisciplinaire context. Afstudeerstudent Wesley Griffioen van de opleiding Logistics Engineering in april 2021 begonnen met een deelonderzoek naar de waarde van buurthubs voor afvalinzameling en -recycling. Hij vertelt hier meer over in een podcast aflevering  van de serie “Van grijs naar groen”, waar Het Parool een artikel  over schreef.

Zero emissie en autoluw

In 2021 is de Uitvoeringsagenda Stadslogistiek getekend. Vanaf 2025 komen er in 30-40 steden zero-emissie zones. In deze zones zijn alleen uitstootvrije voertuigen toegestaan voor het leveren van goederen en diensten. Naast restricties voor de uitlaat van emissies komen er in steden steeds meer autoluwe gebieden; parkeerplekken maken plaats voor groen. Logistieke hubs kunnen een oplossing bieden om goederen gebundeld en met zero-emissievervoer bij de eindontvanger af te leveren.

Subsidieverstrekker NWO

Met de call ‘Accelerator 2020’ sluit NWO aan op de agenda van de Topsector Logistiek en wordt ingespeeld op maatschappelijke uitdagingen van de logistieke sector.

Hubs in diverse soorten

Er is al veel aandacht  voor de ontwikkeling van logistieke hubs aan de rand van steden. Ook leveranciers van de UvA-HvA  maken gebruiken van dit soort hubs. Ook zijn er hubs op buurtniveau voor het leveren en ophalen van pakketjes en worden hubs voor elektrisch deelvervoer onderzocht. Zo is de HvA sinds 2019 betrokken bij het Europese project e-HUBS . Dit zijn plekken op wijkniveau waar elektrisch deelvervoer (zoals vrachtfietsen) en laadinstrastructuur samenkomt.

Podcast van Grijs naar Groen

  • Luister de podcast van Wesley Griffioen:
  • Lees andere afleveringen in de serie “Van grijs naar groen”

Contact case Groningen: Jessica van Rijn  (TNO).

mw.  S.H. Balm

Projectleider City Logistiek | Themaregisseur Connectiviteit & Mobiliteits.h.balm@hva.nl |