De Metropoolregio Amsterdam mag zich ‘groot’ noemen in de sector Agri & Food. Als voedselproducent, maar ook als consument staan we prominent in de statistieken. De vraag naar voedsellogistiek blijft groeien. Maar onbekend is hoe de vervoerstromen van grondstoffen en producten naar, binnen en uit de regio lopen. Omdat de logistiek onder druk staat, gaat de HvA samen met partners het regionale voedselsysteem en de vervoerstromen in kaart brengen. Daarbij is de hulp nodig van bedrijven in de foodlogistieke keten die actief zijn in de MRA.
“We beginnen in de groothandelslogistiek in Amsterdam en rollen daarna uit naar de rest van de metropoolregio”, vertelt docent-onderzoeker Kees Willem Rademakers van HvA Urban Technology. “Alleen in de hoofdstad zijn al 600, vaak relatief kleine, groothandels actief die dagelijks zo’n 5000 horecaondernemingen beleveren. De aanvoer komt vanuit heel Nederland. We spreken dus over grote logistieke stromen met veel fragmentatie en logistieke inefficiëntie.”
Inefficiëntie tegenover toenemende druk
Fragmentatie en inefficiëntie zijn vooral in binnensteden een probleem. Terwijl juist daar de druk op de logistiek groter wordt, onder meer door andere consumentenwensen (vaker en kleinere leveranties) en nieuwe technologieën. Ook nieuwe wet- en regelgeving en eisen voor leefbare binnensteden met zero emissie en een circulaire economie, vragen om een andere organisatie van de logistiek.
Nieuwe visie op voedsellogistiek nodig
Rademakers: “Veel bedrijven beseffen dat het systeem van stedelijke distributie onder druk staat. De aanvoer van goederen naar de stad wordt lastiger en dus duurder. Verwacht wordt bovendien dat er over 20 jaar 200.000 mensen meer wonen in Amsterdam. Dat vraagt om meer logistiek om de extra monden te voeden. Daarnaast verandert digitalisering de rol van de voedselmarkten en de logistiek. Het is echt tijd voor een nieuwe visie op het voedsellogistieke systeem.” Rademakers mist een gevoel van urgentie in de sector die traditioneel al weinig innovatief is.
Oproep deelname onderzoek foodlogistiek
De HvA zet de eerste stap en gaat de logistieke stromen in kaart brengen: ‘Waar komen de goederen en grondstoffen vandaan en waar gaan ze naartoe?’ Op basis van het onderzoek kan worden gewerkt aan business cases voor logistieke innovatie, aan een foodlogistiek die futureproof is. DeliXL, foodcentrum Amsterdam en de gemeenten Haarlemmermeer en Zaanstad hebben al interesse getoond. Maar de HvA zoekt voor het onderzoek meer gemeenten bedrijven in de regio die zaken doen in de hoofdstad.
Wie kan deelnemen
Bedrijven uit de hele keten kunnen deelnemen aan het onderzoek: boer en tuinder, verwerkende industrie en groothandel en uiteraard de logistieke dienstverlener. Rademakers: “Uit eerder onderzoek is gebleken dat de foodsector enorm divers is en in beweging. De gehele keten heeft te maken met veranderingen. Voor een gezonde foodlogistiek is integrale samenwerking een absolute randvoorwaarde. Die moet zowel horizontaal als verticaal in de keten worden gerealiseerd. En tussen private en publieke instanties.”
Wat krijg ik ervoor terug?
Wat betekent deelnemen aan het onderzoek? Volgens Rademakers gaat het vooral om het delen van informatie over de logistiek. “We beseffen dat het hier gaat om concurrentiegevoelige informatie, maar we anonimiseren de data. En de deelnemers krijgen er veel voor terug. De uitkomsten van het onderzoek bieden inzicht in wat ons te wachten staat qua logistieke bereikbaarheid van de MRA en in duurzaamheidsvraagstukken. Dat is belangrijke input om een strategie te bepalen voor de middellange termijn. Ook worden ze deel van een netwerk van bedrijven en overheden dat pro-actief met de toekomst bezig gaat. Ze nemen de driver’s seat in van de toekomstige voedsellogistiek.”
Contactgegevens
Vertegenwoordigt u een gemeente of bedrijf in de MRA en heeft u interesse in deelname aan het onderzoek over de vervoerstromen? Meld u via e-mail aan bij Kees Willem Rademakers of bel: 06 211 55 963.
Agri & Food in de MRA
Ruim 2,2 miljard euro gaat om in de foodsector in de MRA. Dat is 2,5% van de regionale toegevoegde waarde (groothandel en voedingsindustrie). De hele keten is er aanwezig: primaire productie, de voedingsmiddelenindustrie, (toeleverende) groothandel en retail. De sector biedt werk aan ruim 20.000 mensen en groeide in de periode 2005 tot 2012 harder dan de nationale economie.
Aanleiding onderzoek voedsellogistiek
Hogeschool van Amsterdam heeft onlangs de Roadmap Foodlogistiek gepresenteerd. Daarin is geïnventariseerd hoe de sector in de MRA er voor staat: waar liggen kansen, waar uitdagingen en welke nieuwe businessmodellen zijn nodig om de sector tot 2025 ‘futureproof’ te maken. Gekeken werd naar de logistieke uitdagingen van alle schakels in de supply chain: van voedsel bij de boer tot bord gezien. Dit alles tegen het decor van de hiervoor beschreven veranderingen die de logistiek onder druk zetten.
Partners onderzoek voedsellogistiek
De Roadmap Foodlogistiek is een integrale leidraad voor de toekomst voor de voedsellogistieke keten. Het hierboven beschreven onderzoek is de eerste aanbeveling van de Roadmap Foodlogistiek die wordt uitgevoerd. De HvA doet dit samen met Universiteit Wageningen, het Amsterdam Institute for Advanced Metropolitan Solutions, de Vervoerregio Amsterdam en de Tafel Ruimte & Infra van de Amsterdam Logistics Board. In vervolgonderzoek zal worden gekeken naar de knelpunten voor de groothandelslogistiek nu en in de toekomst en zullen nieuwe businesscases voor de sector worden ontwikkeld.
