Het kabinet introduceert een subsidie voor de modal shift van containers in de drie grote goederencorridors. Verladers en expediteurs die containers structureel van de weg naar spoor of binnenvaart verplaatsen, krijgen recht op 20 euro subsidie per container (of een equivalent bij bulk). Het kabinet trekt voor de regeling tot eind 2025 22,5 miljoen euro uitgetrokken.
Tekst: Anke Hoets.
De subsidie is bedoeld als tegemoetkoming in de extra transportkosten die verladers en expediteurs maken als ze kiezen voor binnenvaart of spoor, bijvoorbeeld bij een extra overslag van de goederen. De regeling is onderdeel van het integrale goederenvervoerbeleid waarmee het kabinet ruimte op de overvolle wegen wil vrijmaken en tegelijkertijd het goederenvervoer wil verduurzamen vanwege de klimaatdoelstellingen. Minister Harbers en staatssecretaris Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat hebben de achtergronden en uitwerking van hun zogeheten modal shift aanpak half november uiteengezet in een brief aan de Tweede Kamer.
Toekomst: geïntegreerd schoon en slim transportsysteem
De bewindslieden spelen in op de verwachte stijging van het goederenvervoer over de gehele linie. In de corridor Zuid (Amsterdam, Rotterdam, Antwerpen) zal die groei de komende jaren volgens hen extra sterk zijn. Het kabinet wil met het oog op deze groei, duurzaamheidsdoelstellingen en de energietransitie dat alle modaliteiten onderdeel worden van een geïntegreerd transportsysteem waarin ze allemaal optimaal worden ingezet. Hierin worden de modaliteiten elkaars achtervang: zo wordt rekening gehouden met problemen in de binnenvaart bij dalende waterstanden en zal de weg bij voorkeur meer worden ingezet voor vervoer goederen zoals versproducten die snel van A naar B moeten. Binnenvaart en spoor, die vaak schoner vervoeren dan de vrachtwagen, kunnen dan worden ingezet voor minder tijdkritische producten.
440.000 containers van weg naar spoor of binnenvaartschip
Concreet is het doel om eind 2025 440.000 containers per jaar via een modal shift van de ‘overbelaste wegen’ te halen. “Recent onderzoek laat zien dat op de vaarwegen op de goederenvervoercorridors (red: Oost, Zuidoost en Zuid) de komende jaren nog capaciteit beschikbaar is van ongeveer 7500 TEU per dag. Dat komt overeen met het vervoer van ruim 1,1 miljoen containers op jaarbasis”, schrijven Harbers en Heijnen. Ze hebben ook laten uitzoeken waarom modal shift wel bekend is bij het bedrijfsleven, maar niet echt doorzet. Er zou sprake zijn van drempelvrees. “Verladers en vervoerders zijn niet snel geneigd de andere modaliteiten te verkennen…Het realiseren van een modal shift en daarmee het benutten van de breedte van het transportsysteem vergt dan ook een actieve inzet van het kabinet.”
Tweesporenbeleid voor stimuleren modal shift
De modal shift aanpak bestaat volgens de bewindslieden uit twee sporen: allereerst het faciliteren van ondersteuningsmaatregelen en een hands-on aanpak. Ten tweede stimuleren via een subsidietraject van 20 euro per structureel verplaatste container en een aanbestedingstraject voor concessies voor het in de vaart brengen van lijndiensten in de binnenvaart op de corridors Oost en Zuidoost.
