Onlangs is de Luchtvrachtmonitor 2019 van brancheorganisatie Air Cargo Netherlands (ACN) gepresenteerd. De jongste cijfers over het jaar vóór de coronacrisis stemmen niet vrolijk. Was in 2018 nog sprake van een líchte daling van de vrachtvolumes, in 2019 daalde de totale omvang van luchtvracht fors. Een belangrijke oorzaak van de afname was het tekort aan slots op Schiphol. Hoewel de sector in de coronajaren een indrukwekkende comeback maakte, vreest de branche dat de luchtvracht weer in het nauw komt nu er weer meer gevlogen wordt en slots schaarser worden. ACN werkt aan een voorstel.
Tekst: Anke Hoets.
Slots, of liever landingsrechten, zijn al jaren een heet hangijzer in de cargogemeenschap op Schiphol. Doordat de Amsterdamse luchthaven hard op weg was om het plafond van 550.000 vliegbewegingen te bereiken, werd strikter gekeken of toegekende landingsrechten daadwerkelijk benut waren. De luchtvracht heeft daar vanuit de aard van de werkzaamheden traditioneel vaker moeite mee. En eenmaal een slot kwijt, krijgt een full freighter die niet snel terug. Schiphol was in 2018 nog de derde vrachtluchthaven van Europa was, maar door de slotproblematiek liepen de volumes gestaag terug. Die terugval was op Schiphol groter dan op andere luchthavens in Europa, blijkt uit de Luchtvrachtmonitor 2019. Een deel van de vracht en freighters lekte weg naar concurrerende luchthavens in België en Duitsland.
Reserveren slots voor luchtvracht op Schiphol was niet mogelijk
De Luchtvrachtmonitor is opgesteld door het Erasmus Centre for Urban, Port and Transport Economics van de Erasmus Universiteit. ACN laat de monitor opstellen om inzicht te krijgen in de toegevoegde waarde en werkgelegenheid van de luchthaven. De belangrijkste cijfers: het luchtvrachtvolume op Schiphol is in 2019 met 8,5% gedaald ten opzichte van 2018. Ook het aantal direct werkzame personen in de luchtvracht laat een daling zien; van 13.480 (2018) naar 13.143 (2019) ofwel -2,5%. De directe toegevoegde waarde ging van 1,36 miljard euro naar 1,31 miljard euro (-3,8%). De branche vroeg het kabinet in 2019 dan ook dringend om een speciale regeling voor cargovervoerders. Maarten van As, directeur van ACN. “Opvallend is de relatief grote toegevoegde waarde van luchtvracht. Die is zo’n 20% van de totale toegevoegde waarde op de luchthaven. Wij deden al in 2019 een duidelijke oproep om voldoende ruimte voor air cargo op Schiphol veilig te stellen. Hoe hard dat nodig was, blijkt nu met terugwerkende kracht uit de Luchtvrachtmonitor 2019.” Destijds antwoordde toenmalig minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur in een Kamerbrief dat een speciale positie voor full freighters vanwege Europese regelgeving niet mogelijk was.
Air cargo essentiële sector in coronatijd
De coronacrisis en het grotendeels stilvallen van het passagiersverkeer als gevolg, heeft aangetoond dat de wereld niet zonder de full freighters kan. Zij vormden een onmisbare schakel in het vervoer wereldwijd van medische hulpmiddelen, beschermingsmiddelen en coronavaccins. “Daarnaast bewees de luchtvracht zich voor veel bedrijven met een internationale waardeketen als snelle en vooral betrouwbare manier van vervoer van voor hen essentiële goederen”, benadrukt Maarten van As. Mede dankzij het wegvallen van passagiersvliegtuigen met hun bellycapaciteit vlogen in het eerste coronajaar 68% meer vrachtvliegtuigen op Schiphol. Het gevaar is dat de extra slotruimte voor air cargo verloren gaat nu de coronapandemie voorbij is, waarschuwt Van As: “Wij verwachten dat er weer een tekort aan slots zal ontstaan en de positie van luchtvracht opnieuw onder druk komt te staan. Het is wat ons betreft dan ook essentieel dat er op korte termijn een oplossing komt met voldoende ruimte voor luchtvracht op Schiphol.”
Grotere reservering ongebruikte slots Schiphol voor luchtvracht
ACN is druk in overleg met de politiek over de problematiek op Schiphol. Ook werkt de brancheorganisatie momenteel aan een nieuwe oplossing waarbij een groter deel van de pool van ongebruikte en teruggegeven slots op Schiphol wordt gereserveerd voor freighters. De reservering was 25% en de sector wil graag naar 50% van de ongebruikte slots
Terugkijken: presentatie en gesprek over Luchtvrachtmonitor 2019
Volledige exemplaar Luchtvrachtmonitor 2019
Klik hier voor de volledige Luchtvrachtmonitor 2019.