Partijen in de Metropoolregio Amsterdam (MRA) brengen de komende maanden alle logistieke stromen in kaart. Ook laten ze een overzicht maken van bestaande hubs vanwaar de binnenstad van Amsterdam bevoorraad wordt en komt er op korte termijn een bijeenkomst voor ontwikkelaars van hubs. Dat is besloten tijdens de eerste bijeenkomst van de Ovale Tafel Logistiek. Het platform verenigt partijen die één doel delen voor de komende jaren: een slimme, schone, veilige en efficiënte logistiek realiseren in de dichtbevolkte regio rond Amsterdam.
De Ovale Tafel Logistiek (OTL) bestaat uit overheden, kennisinstellingen en vertegenwoordigers van het bedrijfsleven die betrokken zijn bij de sector transport en logistiek in de Metropoolregio Amsterdam. Ze houden zich bezig met logistieke vraagstukken in de breedste zin van het woord: mainport-, stads- bouw- en foodlogistiek, maar ook de transitie naar nieuwe soorten energie die de kunnen bijdragen aan schoon, efficiënt, veilig en duurzaam transport.
Het eerste waar de leek mogelijk aan denkt is een denktank, maar de Ovale Tafel Logistiek is veel meer dan dat. Vanuit behoeftes in de praktijk zal ze bestaande onderzoeken en kennis ontsluiten en pilots initiëren en uitvoeren. Zo wordt gewerkt aan een toekomstbestendige logistiek waar iedereen van profiteert: bedrijven, zoals transporteurs en logistiek dienstverleners, de eindontvangers van goederen, maar ook de beleidsvormer die ‘stuurt’ en ander gebruikers van de omgeving waarin de logistiek opereert.
Vanuit praktijkvragen kennis ontsluiten & pilots initiëren
Er lopen al tal van onderzoeken, projecten en pilots met dit doel in de MRA. De benadering van de OTL is dan ook pragmatisch, zegt Ton Geuzendam. Hij is namens het Platform Smart Mobility voorzitter van de OTL: “We benoemen problemen in en rond de MRA-logistiek en kijken of daar een oplossing voor bestaat. Is het antwoord ‘ja’ dan wordt aangehaakt bij bestaande projecten. Is het antwoord ‘nee’ dan wordt nieuw onderzoek opgestart, bij voorkeur door studenten van regionale onderwijsinstellingen.”
Ovale Tafel Logistiek start met vijf onderzoeken
Vijf onderzoeksvragen zijn ter tafel gelegd tijdens de eerste OTL-bijeenkomst. We zetten ze hier op een rijtje met een korte weergave van de bespreking ervan:
Nulmeting logistieke stromen
De nulmeting krijgt de vorm van een digitaal dashboard zodat in de toekomst doorlopend actualisatie van de gegevens mogelijk is. Ook wordt vast een koppeling met verkeersmodellen ingebouwd om latrer knelpunten in de logistieke stromen inzichtelijk te kunnen maken. Rob van der Mei van het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI) in Amsterdam: “Er is al een dashboard in de maak waar meerdere partijen gebruik van kunnen maken zodat data rond de logistieke stromen gebundeld kunnen worden.” De OTL haakt daarom aan bij bij lopende projecten van Connekt en de ‘Outlook’.
Alternatieve brandstof voor de scheepvaart
Port of Amsterdam is betrokken bij diverse vooronderzoeken naar waterstof als alternatief voor fossiele brandstoffen. Het team Schone scheepvaart maakt een overzicht van alle projecten. Ook zijn er contacten met partijen elders die zich richten op waterstof als nieuwe brandstof.
Bundeling van vracht
CWI-onderzoeker Rob van der Mei: “Het bundelen van goederen heeft een enorme potentie. Maar waarom gebeurt het niet en wat is nodig om bundeling te stimuleren? Een groot struikelblok is al bekend; bedrijven zijn terughoudend om gevoelige informatie te delen.” Vertrouwen is key, beseffen de OTL-leden. Het onderling vertrouwen tussen bedrijven heeft dan ook een boost nodig. De CWI-medewerker benadrukt dat de overheid een rol kan spelen in het aanjagen van vrachtbundeling. Bijvoorbeeld door datadelen mogelijk te maken zonder dat ook gevoelige informatie moet worden gedeeld.” De OTL komt al snel tot de conclusie dat niet alle vracht geschikt is om te bundelen. Walther Ploos van Amstel van de HvA: “De bouwlogistiek is geschikt voor goederenbundeling, horeca minder en bij de pakketjes die elke dag de stad in gaan, valt nog minder winst te behalen.” Er blijkt onderzoek per sector nodig naar de bundeling van vracht. De nulmeting logistieke stromen kan helpen om de potentie voor bundeling in kaart te brengen.
Logistieke hubs
Hubs vanwaar binnensteden met kleinere en schonere voertuigen worden bevoorraad zijn in al even in opkomst. Studenten van Hogeschool Windesheim brengen de Amsterdamse hubs in kaart. Toch is het principe van hubs ook nog grotendeels onontgonnen terrein. Walther Ploos van Amstel van de HvA pleit voor een nieuwe benadering van hubs namelijk om te kijken naar de waardetoevoeging vanuit de rol van de klant. Zo ontstaan volgens hem ecosystemen op hubs zoals een foodservice, e-commerce, prefab bouwen en stadsonderhoud. “Dat gaat dus verder dan enkel de rol van bundeling op een hub, bedrijven zullen er gaan samenwerken. De overheid kan bijvoorbeeld sturen via gronduitgifte om het ontstaan voor hubs te stimuleren en andere activiteiten te ontmoedigen.” Uit onderzoek van de HvA is gebleken dat vooral in de bouwsector de inrichting van hubs kans van slagen heeft, gevolgd door de sector facilitair en horeca/food. Ook is in bepaalde gevallen een combinatie mogelijk op een logistieke hub van goederen en personenvervoer. Vanwege het veelbelovende karakter van de hub voor schoon, slim en efficiënt vervoer, gaat de OTL een ronde tafel organiseren met ontwikkelaars.
Horecalogistiek
Uit onderzoek van de HvA is gebleken dat de logistiek rond de bevoorrading van cafés, restaurants en overige foodinstellingen enorm veel vervoersbewegingen tot gevolg heeft. In het bundelen daarvan valt veel winst te behalen. Volgens HvA-onderzoeker Kees-Willem Rademakers bleek tijdens uit de (door corona onderbroken) pilot Reguliersdwarsstraat dat er weinig animo was onder horecaondernemers om hun bevoorradingsprocessen efficiënter te maken. “De ondernemers wijzen naar de leverancier, de leverancier naar de gemeente. Er moet dus meer onderzoek komen naar de verbinding tussen het businessmodel, de psychologie van de ondernemer (bewustwording) en regelgeving om de markt richting bundeling te bewegen.” De OTL neemt het vraagstuk mee in andere onderzoeken naar bundeling.
Deelnemers Ovale Tafel Logistiek
Aan de Ovale Tafel Logistiek nemen tal van partijen mee die in wisselende samenstelling samen aan projecten zullen werken. Dat zijn Platform Smart Mobility dat ook de voorzitter van de OTL levert, Ton Geuzendam. Vervolgens de Amsterdam Economic Board, gemeente Amsterdam, Port of Amsterdam, SADC, CWI, Hogeschool van Amsterdam, Rijkswaterstaat, Vervoerregio Amsterdam, AMS-Institute, Provincie Noord-Holland en de Vrije Universiteit. De Ovale Tafel Logistiek komt vooralsnog eens per zes weken samen ‘om de vaart er in te houden’. Elk project wordt getrokken door zeker twee OTL-deelnemers. Zij dragen ook de kosten voor het project.
Meer weten of meedoen?
Wil je meer weten over de onderzoeken en andere activiteiten van de Ovale Tafel Logistiek in de Metropoolregio Amsterdam of aanhaken? Neem dan contact op met voorzitter Ton Geuzendam of secretaris Vincent Meijsen.
